تاخت رخ آفتاب گشت جهان مست وار
بر مثل ذره‌ها رقص کنان پیش یار

شاه نشسته به تخت عشق گرو کرده رخت
رقص کنان هر درخت دست زنان هر چنار

از قدح جام وی مست شده کو و کی
گرم شده جام دی سرد شده جان نار

روح بشارت شنید پرده جان بردرید
رایت احمد رسید کفر بشد زار زار

بانگ زده آن هما هر کی که هست از شما
دور شو از عشق ما تا نشوی دلفکار

گفته دل من بدو کای صنم تندخو
چون برهد آن که او گشت به زخمت شکار

عشق چو ابر گران ریخت بر این و بر آن
شد طرفی زعفران شد طرفی لاله زار

آب منی همچو شیر بعد زمانی یسیر
زاد یکی همچو قیر وان دگری همچو قار

منکر شه کور زاد بی‌خبر و کور باد
از شه ما شمس دین در تبریز افتخار

چون سر کس نیستت فتنه مکن دل مبر
چونک ببردی دلی باز مرانش ز در

چشم تو چون رهزند ره زده را ره نما
زلفت اگر سر کشد عشوه هندو مخر

عشق بود گلستان پرورش از وی ستان
از شجره فقر شد باغ درون پرثمر

جمله ثمر ز آفتاب پخته و شیرین شود
خواب و خورم را ببر تا برسم نزد خور

طبع جهان کهنه دان عاشق او کهنه دوز
تازه و ترست عشق طالب او تازه تر

عشق برد جوبجو تا لب دریای هو
کهنه خران را بگو اسکی ببج کمده ور

هر کس یاری گزید دل سوی دلبر پرید
نحس قرین زحل شمس قرین قمر

دل خود از این عام نیست با کسش آرام نیست
گر تو قلندردلی نیست قلندر بشر

تن چو ز آب منیست آب به پستی رود
اصل دل از آتشست او نرود جز زبر

غیر دل و غیر تن هست تو را گوهری
بی‌خبری زان گهر تا نشوی بی‌خبر

سست مکن زه که من تیر توام چارپر
روی مگردان که من یک دله‌ام نی دوسر

از تو زدن تیغ تیز وز دل و جان صد رضا
یک سخنم چون قضا نی اگرم نی مگر

گر بکشی ذوالفقار ثابتم و پایدار
نی بگریزم چو باد نی بمرم چون شرر

جان بسپارم به تیغ هیچ نگویم دریغ
از جهت زخم تیغ ساخت حقم چون سپر

تیغ زن ای آفتاب گردن شب را به تاب
ظلمت شب‌ها ز چیست کوره خاک کدر

معدن صبرست تن معدن شکر است دل
معدن خنده‌ست شش معدن رحمت جگر

بر سر من چون کلاه ساز شها تختگاه
در بر خود چون قبا تنگ بگیرم به بر

گفت کسی عشق را صورت و دست از کجا
منبت هر دست و پا عشق بود در صور

نی پدر و مادرت یک دمه‌ای عشق باخت
چونک یگانه شدند چون تو کسی کرد سر

عشق که بی‌دست او دست تو را دست ساخت
بی‌سر و دستش مبین شکل دگر کن نظر

رنگ همه روی‌ها آب همه جوی‌ها
مفخر تبریز دان شمس حق ای دیده ور

وجهک مثل القمر قلبک مثل الحجر
روحک روح البقا حسنک نور البصر

دشمن تو در هنر شد به مثل دم خر
چند بپیماییش نیست فزون کم شمر

اقسم بالعادیات احلف بالموریات
غیرک یا ذا الصلات فی نظری کالمدر

هر که به جز عاشقست در ترشی لایقست
لایق حلوا شکر لایق سرکا کبر

هجرک روحی فداک زلزلنی فی هواک
کل کریم سواک فهو خداع غرر

چون سر کس نیستت فتنه مکن دل مبر
چونک ببردی دلی بازمرانش ز در

چشم تو چون رهزند ره زده را ره نما
زلف تو چون سر کشد عشوه هندو مخر

عشق بود دلستان پرورش دوستان
سبز و شکفته کند جان تو را چون شجر

عشق خوش و تازه رو طالب او تازه تر
شکل جهان کهنه‌ای عاشق او کهنه خر

عشق خران جو به جو تا لب دریای هو
کهنه خران کو به کو اسکی ببج کمده ور

بر سر ره دیدمش تیزروان چون قمر
گفتم بهر خدا یک دمه آهسته تر

یک دم ای ماه وش اسب و عنان را بکش
ای تو چو خورشید و خور سایه ز ما زو مبر

گفت منم آفتاب نیست تو را تاب تاب
زانک ز یک تاب من از تو نماند اثر

زانک تو در سردسیر داشته‌ای رخت خشک
خشک لب و چشم تر بوده‌ای از خشک و تر

برج من آن سوترست دور ز خشک و ترست
نیک عجب گوهرست نیک پر از شور و شر

از پس چندین حجاب چاک زدستی تو جیب
از پس پرده تو را یاوه شده پا و سر

جانب تبریز تاز جانب شمع طراز
شمس حق سرفراز تا شودت زیب و فر

عمر که بی‌عشق رفت، هیچ حسابش مگیر
آب حیات‌ست عشق، در دل و جانش پذیر

هر که جز این عاشقان، ماهیِ بی‌آب دان
مرده و پژمرده است، گر چه بود او وزیر

عشق چو بگشاد رخت، سبز شود هر درخت
برگ جوان بر دمد، هر نفس از شاخ پیر

هر که شود صید عشق، کی شود او صید مرگ؟
چون سپرش مه بود، کی رسدش زخم تیر؟

سر ز خدا تافتی، هیچ رهی یافتی؟
جانب ره بازگرد، یاوه مرو خیر خیر

تنگ شکر خر بلاش، ور نخری سرکه باش
عاشق این میر شو، ور نشوی رو بمیر

جملهٔ جان‌های پاک، گشته اسیران خاک
عشق فروریخت زر، تا برهاند اسیر

ای که به زنبیل تو، هیچ کسی نان نریخت
در بن زنبیل خود، هم بطلب ای فقیر

چست شو و مرد باش، حق دهدت صد قماش
خاک سیه گشت زر، خون سیه گشت شیر

مفخر تبریزیان، شمس حق و دین بیا
تا برهد پای دل، ز آب و گل همچو قیر

آید هر دم رسول از طرف شهر یار
با فرح وصل دوست با قدح شهریار

دست زنان عقل کل رقص کنان جزو و کل
سجده کنان سرو و گل بر طرف سبزه زار

بحر از این دم به جوش کوه از این لعل پوش
نوح از این در خروش روح از این شرمسار

ای خرد دوربین ساقی چون حور بین
باده منصور بین جان و دلی بی‌قرار

بشنو از چپ و راست مژده سعادت تو راست
بخت صفا در صفاست تا تو توی اختیار

پرده گردون بدر نعمت جنت بخور
آب بزن بر جگر حور بکش در کنار

هر چه بر اصحاب حال باشد اول خیال
گردد آخر وصال چونک درآید نگار

گفت لبم چون شکر ارزد گنج گهر
آه ندارم گهر گفت نداری بخر

از گهرم دام کن ور نبود وام کن
خانه غلط کرده‌ای عاشق بی‌سیم و زر

آمده‌ای در قمار کیسه پرزر بیار
ور نه برو از کنار غصه و زحمت ببر

راه زنانیم ما جامه کنانیم ما
گر تو ز مایی درآ کاسه بزن کوزه خور

دام همه ما دریم مال همه ما خوریم
از همه ما خوشتریم کوری هر کور و کر

جامه خران دیگرند جامه دران دیگرند
جامه دران برکنند سبلت هر جامه خر

سبلت فرعون تن موسی جان برکند
تا همه تن جان شود هر سر مو جانور

در ره عشاق او روی معصفر شناس
گوهر عشق اشک دان اطلس خون جگر

قیمت روی چو زر چیست بگو لعل یار
قیمت اشک چو در چیست بگو آن نظر

بنده آن ساقیم تا به ابد باقیم
عالم ما برقرار عالمیان برگذر

هر کی بزاد او بمرد جان به موکل سپرد
عاشق از کس نزاد عشق ندارد پدر

گر تو از این رو نه‌ای همچو قفا پس نشین
ور تو قفا نیستی پیش درآ چون سپر

چون سپر بی‌خبر پیش درآ و ببین
از نظر زخم دوست باخبران بی‌خبر

چون سرِ کس نیستت، فتنه مکن دل مبر
چونک ببردی دلی، پردهٔ او را مدر

چشم تو چون ره زند، ره‌زده را ره نما
زلف تو چون سر کشد، عشوه هندو مخر

عشق بود دلستان، پرورشِ دوستان
سبز و شکفته کند باغ تو را چون شجر

وجهک وجه القمر قلبک مثل الحجر
روحک روح البقا حسنک نور البصر

عشق خران جو به جو تا لب دریای هو
کهنه خران کو به کو اسکی ببج کآمدور

دشمن ما در هنر شد به مثل دنب خر
چند بپیمایی‌اش؟ نیست فزون کم شمر

اقسم بالعادیات احلف بالموریات
غیرک یا ذالصلات فی نظری کالمدر

هر که به جز عاشق است در تُرُشی لایق است
لایق حلوا شکر لایق سرکا کبر

هجرک روحی فداک زلزلنی فی هواک
کل کریم سواک فهو خداع غرر

عشق خوش و تازه‌رو عاشقِ او تازه‌تر
شکلِ جهان کهنه‌ای عاشق او کهنه‌تر

غره وجه سلبت قلب جمیع البشر
ضاء بها اذ ظهرت باطن لیل کدر

انی وجدت امراه اوصفه تملکهم
او قمراء محتجباء تحت حجاب الفکر

داخله خارجه شارقه بارقه
صورتها کالبشر خلقتها من شرر

حین نأت تنقصنی حین دنت ترقصنی
کادسنا برقتها یذهب نور البصر

قامتها عالیه قیمتها غالیه
غمزتها ساحره ریقتها من سکر

هدهدها من سباء اتحفنا من نبً
مندیها اخبرنی غیبنی کالخبر

قلت لروح القدس ما هی قل لی عجباً
قال اما تعرفها تلک لا حدی الکبر