وقت آن شد که ز خورشید ضیایی برسد
سوی زنگی شب از روم لوایی برسد

به برهنه شده عشق قبایی بدهند
وز شکرخانه آن دوست نوایی برسد

این همه کاسه زرین ز بر خوان فلک
بهر آنست که یک روز صلایی برسد

بره و خوشه گردون ز برای خورش است
تا ز خرمنگه آن ماه عطایی برسد

عاشقان را که جز این عشق غذایی دگرست
کاسه کدیه ایشان به ابایی برسد

نوخرانی که رهیدند ز بازار کهن
کهنه کاسد ایشان به بهایی برسد

مه پرستان که ستاره همه شب می‌شمرند
آخر این کوشش و اومید به جایی برسد

رو ترش کرده چو ابری که ببارید جفا
از وفا رست جفا هم به وفایی برسد

آنک دانست یقین مادر گل‌ها خارست
همچو گل خندد چون خار جفایی برسد

خضری گرد جهان لاف زد از آب حیات
تا به گوش دل ما طبل بقایی برسد

گر ز یاران گل آلود بریدی مگری
چون ز گل دور شود آب صفایی برسد

دل خود زین دودلان سرد کن و پاک بشوی
دل خم شسته شود چون به سقایی برسد

ناسزا گفتن از آن دلبر شیرین عجبست
ناسزا گفت که تا جان به سزایی برسد

یار چون سنگ دلان خانه ما را بشکست
تا که هر خانه شکسته به سرایی برسد

دوش در خواب بدیدم صلاح الدین را
گسترد سایه دولت چو همایی برسد

وای آن دل که بدو از تو نشانی نرسد
مرده آن تن که بدو مژده جانی نرسد

سیه آن روز که بی‌نور جمالت گذرد
هیچ از مطبخ تو کاسه و خوانی نرسد

وای آن دل که ز عشق تو در آتش نرود
همچو زر خرج شود هیچ به کانی نرسد

سخن عشق چو بی‌درد بود بر ندهد
جز به گوش هوس و جز به زبانی نرسد

مریم دل نشود حامل انوار مسیح
تا امانت ز نهانی به نهانی نرسد

حس چو بیدار بود خواب نبیند هرگز
از جهان تا نرود دل به جهانی نرسد

غفلت مرگ زد آن را که چنان خشک شدست
از غم آنک ورا تره به نانی نرسد

این زمان جهد بکن تا ز زمان بازرهی
پیش از آن دم که زمانی به زمانی نرسد

هر حیاتی که ز نان رست همان نان طلبد
آب حیوان به لب هر حیوانی نرسد

تیره صبحی که مرا از تو سلامی نرسد
تلخ روزی که ز شهد تو بیانی نرسد

ز اول روز که مخموری مستان باشد
شیخ را ساغر جان در کف دستان باشد

پیش او ذره صفت هر سحری رقص کنیم
این چنین عادت خورشیدپرستان باشد

تا ابد این رخ خورشید سحر در سحرست
تا دل سنگ از او لعل بدخشان باشد

ای صلاح دل و دین تو ز برون جهتی
تا چنین شش جهت از نور تو رخشان باشد

بنده عشق تو در عشق کجا سرد شود
چون صلاح دل و دین آتش سوزان باشد

تو رضای دل او جو اگرت دل باید
دل او چون طلبد آنک گران جان باشد

ای بس ایمان که شود کفر چو با او نبود
ای بسی کفر که از دولتش ایمان باشد

گلخنی را چو ببینی به دل و روی سیاه
هر چه از کان گهر گوید بهتان باشد

شمس تبریز تو سلطان همه خوبانی
هم جمال تو مگر یوسف کنعان باشد

ننگ عالم شدن از بهر تو ننگی نبود
با دل مرده دلان حاجت جنگی نبود

عشق شیرینی جانست و همه چاشنی است
چاشنی و مزه را صورت و رنگی نبود

عشق شاخیست ز دریا که درآید در دل
جای دریا و گهر سینه تنگی نبود

ساحل نفس رها کن به تک دریا رو
کاندر این بحر تو را خوف نهنگی نبود

صورت هر دو جهان جمله ز آیینه عشق
بنماید چو که بر آینه زنگی نبود

کار روبه نبود عشق که هر روبه را
حمله شیر نر و کبر پلنگی نبود

سفره کهنه کجا درخور نان تو بود
خرمگس هم ز کجا صاحب خوان تو بود

در زمانی که بگویی هله هان تان چه کمست
کو زبانی که مجابات زبان تو بود

گر سیه روی بود زنگی و هندوی توست
چه غمست از سیهی چونک از آن تو بود

ببری در خم خویش و خوش و یک رنگ کنی
تا همه روح بود فر و نشان تو بود

ترس را سر ببر و گردن تعظیم بزن
در مقامی که عطاها و امان تو بود

ما همه بر سر راهیم و جهانی گذرست
چشم روشن نفسی کان ز جهان تو بود

دل اگر بی‌ادبی کرد بر این صبر مگیر
طعمش بد که در این جنگ عوان تو بود

سگ به هر سو که چخد نعره به کوی تو زند
شیرگیرش که بود تا که زیان تو بود

هین صبوحست بده می که همه مخموریم
تا که جان یک نفسی مست ضمان تو بود

در قدح درنگری زود فرح بخش شود
گرگ چون دید سگ کهف شبان تو بود

همه خفتند و دو مخمور چنین بیدارند
نظری کن سوی خم‌ها که نهان تو بود

سر و پا مست شود هر چه تو خواهی بشود
برسد چون نرسد چونک رسان تو بود

هله درویش بخور نک قدح زفت رسید
سست بودن چه بود چونک اوان تو بود

هله امروز نشستیم به عشرت تا شب
چه کم آید می و مطرب چو بیان تو بود

خاک بر سر همه را دامن این دولت گیر
چو بر این خاک نشستی همه آن تو بود

می او خور همه او شو سر شش گوش مباش
مطلب که دو سه خر گوش کشان تو بود

گر نخسبی ز تواضع شبکی جان چه شود
ور نکوبی به درشتی در هجران چه شود

ور به یاری و کریمی شبکی روز آری
از برای دل پرآتش یاران چه شود

ور دو دیده به تماشای تو روشن گردد
کوری دیده ناشسته شیطان چه شود

ور بگیرد ز بهاران و ز نوروز رخت
همه عالم گل و اشکوفه و ریحان چه شود

آب حیوان که نهفته‌ست و در آن تاریکیست
پر شود شهر و کهستان و بیابان چه شود

ور بپوشند و بیابند یکی خلعت نو
این غلامان و ضعیفان ز تو سلطان چه شود

ور سواره تو برانی سوی میدان آیی
تا شود گوشه هر سینه چو میدان چه شود

دل ما هست پریشان تن تیره شده جمع
صاف اگر جمع شود تیره پریشان چه شود

به ترازو کم از آنیم که مه با ما نیست
بهر ما گر برود ماه به میزان چه شود

چون عزیر و خر او را به دمی جان بخشید
گر خر نفس شود لایق جولان چه شود

بر سر کوی غمت جان مرا صومعه ایست
گر نباشد قدمش بر که لبنان چه شود

هین خمش باش و بیندیش از آن جان غیور
جمع شو گر نبود حرف پریشان چه شود

می‌رسد یوسف مصری همه اقرار دهید
می‌خرامد چو دو صد تنگ شکر بار دهید

جان بدان عشق سپارید و همه روح شوید
وز پی صدقه از آن رنگ به گلزار دهید

جمع رندان و حریفان همه یک رنگ شدیم
گروی‌ها بستانید و به بازار دهید

تا که از کفر و ز ایمان بنماند اثری
این قدح را ز می‌شرع به کفار دهید

اول این سوختگان را به قدح دریابید
و آخرالامر بدان خواجه هشیار دهید

در کمینست خرد می‌نگرد از چپ و راست
قدح زفت بدان پیرک طرار دهید

هر کی جنس است بر این آتش عشاق نهید
هر چه نقدست به سرفتنه اسرار دهید

کار و بار از سر مستی و خرابی ببرید
خویش را زود به یک بار بدین کار دهید

آتش عشق و جنون چون بزند بر ناموس
سر و دستار به یک ریشه دستار دهید

جان‌ها را بگذارید و در آن حلقه روید
جامه‌ها را بفروشید و به خمار دهید

می فروشیست سیه کار و همه عور شدیم
پیرهن نیست کسی را مگر ایزار دهید

حاش لله که به تن جامه طمع کرده بود
آن بهانه‌ست دل پاک به دلدار دهید

طالب جان صفا جامه چرا می‌خواهد
و آنک برده‌ست تن و جامه به ایثار دهید

عنکبوتیست ز شهوت که تو را پرده کشد
جامه و تن زر و سر جمله به یک بار دهید

تا ببینید پس پرده یکی خورشیدی
شمس تبریز کز او دیده به دیدار دهید
عشرتی هست در این گوشه غنیمت دارید
دولتی هست حریفان سر دولت خارید

چو شکر یک دل و آغشته این شیر شوید
که ظریفید و لطیفید و نکومقدارید

دانه چیدن چه مروت بود آخر مکنید
که امیران دو صد خرمن و صد انبارید

با چنین لاله رخان روح چرا نفزایید
در چنین معصره‌ای غوره چرا افشارید

دست در دامن همچون گل و ریحانش زنید
نه که پرورده و بسرشته آن گلزارید

رنگ دیدیت بسی جان و حیاتیش نبود
مه خوبان مرا از چه چنین پندارید

چون ره خانه ندانید که زاده وصلید
چون سره و قلب ندانید کز این بازارید

فخر مصرید چو یوسف هله تعبیر کنید
چو لب نوش وفا جمله شکر می‌کارید

ملکانید و ملک زاده ز آغاز و سرشت
گرچه امروز گدایانه چنین می‌زارید

ساقیان باده به کف گوش شما می‌پیچند
گرد خمخانه برآیید اگر خمارید

همه صیاد هنر گشته پی بی‌عیبی
همه عیبید چو در مجلس جان هشیارید

شمس تبریز درآمد به عیان عذر نماند
دیده روح طلب را به رخش بسپارید

می‌رسد یوسف مصری همه اقرار دهید
می‌خرامد چو دو صد تنگ شکر بار دهید

جان بدان عشق سپارید و همه روح شوید
وز پی صدقه از آن رنگ به گلزار دهید

جمع رندان و حریفان همه یک رنگ شدیم
گروی‌ها بستانید و به بازار دهید

تا که از کفر و ز ایمان بنماند اثری
این قدح را ز می‌شرع به کفار دهید

اول این سوختگان را به قدح دریابید
و آخرالامر بدان خواجه هشیار دهید

در کمینست خرد می‌نگرد از چپ و راست
قدح زفت بدان پیرک طرار دهید

هر کی جنس است بر این آتش عشاق نهید
هر چه نقدست به سرفتنه اسرار دهید

کار و بار از سر مستی و خرابی ببرید
خویش را زود به یک بار بدین کار دهید

آتش عشق و جنون چون بزند بر ناموس
سر و دستار به یک ریشه دستار دهید

جان‌ها را بگذارید و در آن حلقه روید
جامه‌ها را بفروشید و به خمار دهید

می فروشیست سیه کار و همه عور شدیم
پیرهن نیست کسی را مگر ایزار دهید

حاش لله که به تن جامه طمع کرده بود
آن بهانه‌ست دل پاک به دلدار دهید

طالب جان صفا جامه چرا می‌خواهد
و آنک برده‌ست تن و جامه به ایثار دهید

عنکبوتیست ز شهوت که تو را پرده کشد
جامه و تن زر و سر جمله به یک بار دهید

تا ببینید پس پرده یکی خورشیدی
شمس تبریز کز او دیده به دیدار دهید

بر سر کوی تو عقل از سر جان برخیزد
خوشتر از جان چه بود؟ از سر آن برخیزد

بر حصار فلک ار خوبی تو حمله برد
از مقیمان فلک بانگ امان برخیزد

بگذر از باغ جهان یک سحر ای رشک بهار
تا ز گلزار و چمن رسم خزان برخیزد

پشت افلاک خمیدست از این بار گران
ای سبک روح ز تو بار گران برخیزد

من چو از تیر توام بال و پری بخش مرا
خوش پرد تیر زمانی که کمان برخیزد

رمه خفتست همی‌گردد گرگ از چپ و راست
سگ ما بانگ برآرد که شبان برخیزد

من گمانم تو عیان پیش تو من محو به هم
چون عیان جلوه کند چهره گمان برخیزد

هین خمش دل پنهانست کجا زیر زبان
آشکارا شود این دل چو زبان برخیزد

این مجابات مجیر است در آن قطعه که گفت
بر سر کوی تو عقل از سر جان برخیزد

صنما گر ز خط و خال تو فرمان آرند
این دل خسته مجروح مرا جان آرند

عاشقان نقش خیال تو چو بینند به خواب
ای بسا سیل که از دیده گریان آرند

خنک آن روز خوشا وقت که در مجلس ما
ساقیان دست تو گیرند و به مهمان آرند

صوفیان طاق دو ابروی تو را سجده برند
عارفان آنچ نداری بر تو آن آرند

چشم شوخ تو چو آغاز کند بوالعجبی
آدم کافر و ابلیس، مسلمان آرند

بت پرستان رخ خورشید تو را گر بینند
بر قد و قامت زیبای تو ایمان آرند

شمه‌ای گر ز تو در عالم علوی برسد
قدسیان رقص بر این گنبد گردان آرند

گر بدین عاشق دلسوخته مسکینی
شکری زان لب چون لعل بدخشان آرند

جان و دل هر دو فدای شکرستان تو باد
آب حیوان چو از آن چاه زنخدان آرند

شمس تبریز اگر بلبل باغ ارمی
باش تا قوت تو از روضه رضوان آرند