بیا کز غیر تو بیزار گشتم
وگر خفته بُدَم بیدار گشتم

بیا ای جان که تا روز قیامت
مقیم خانهٔ خمار گشتم

ز پرّ و بال خود گل را فشانَد
به کوه قاف خود طیّار گشتم

تُرُش دیدم جهانی را من از ترس
در آن دوشاب چون آچار گشتم

عقیده این چنین سازید شیرین
که من زین خمره شکربار گشتم

یکی چندی بریدم من از اغیار
کنون با خویشتن اغیار گشتم

ز حال دیگران عبرت گرفتم
کنون من عبره الابصار گشتم

بیا ای طالب اسرار عالم
به من بنگر که من اسرار گشتم

بدان بسیار پیچید این سر من
که گرد جبه و دستار گشتم

از آن محبوس بودم همچو نقطه
که گرد نقطه چون پرگار گشتم

بیا کز عشق تو دیوانه گشتم
وگر شهری بُدَم ویرانه گشتم

ز عشق تو ز خان و مان بریدم
به درد عشق تو همخانه گشتم

چُنان کاهِل بُدَم کان را نگویم
چو دیدم روی تو مردانه گشتم

چو خویش جان خود جان تو دیدم
ز خویشان بَهرِ تو بیگانه گشتم

فسانِهٔ عاشقان خواندم شب و روز
کنون در عشق تو افسانه گشتم

چنان مست است از آن دم جان آدم
که نشناسد از آن دم جان آدم

ز شور اوست چندین جوش دریا
ز سرمستی او مست است عالم

زهی سرده که گردن زد اجل را
که تا دنیا نبیند هیچ ماتم

شراب حق حلال اندر حلال است
می خنب خدا نبود محرم

از این باده جوان گر خورده بودی
نبودی پشت پیر چرخ را خم

زمین ار خورده بودی فارغستی
از آنک ابر تر بارد بر او نم

دل محرم بیان این بگفتی
اگر بودی به عالم نیم محرم

ز آب و گل برون بردی شما را
اگر بودی شما را پای محکم

رسید این عشق تا پای شما را
کند محکم ز هر سستی مسلم

بگو باقی تو شمس الدین تبریز
که بر تو ختم شد والله اعلم

منم فتنه هزاران فتنه زادم
به من بنگر که داد فتنه دادم

ز من مگریز زیرا درفتادی
بگو الحمدلله درفتادم

عجب چیزی است عشق و من عجبتر
تو گویی عشق را خود من نهادم

بیا گر من منم خونم بریزید
که تا خود من نمردم من نزادم

نگویم سر تو کان غمز باشد
ولی ناگفته بندی برگشادم

ز زندان خلق را آزاد کردم
روان عاشقان را شاد کردم

دهان اژدها را بردریدم
طریق عشق را آباد کردم

ز آبی من جهانی برتنیدم
پس آنگه آب را پرباد کردم

ببستم نقش‌ها بر آب کان را
نه بر عاج و نه بر شمشاد کردم

ز شادی نقش خود جان می دراند
که من نقش خودش میعاد کردم

ز چاهی یوسفان را برکشیدم
که از یعقوب ایشان یاد کردم

چو خسرو زلف شیرینان گرفتم
اگر قصد یکی فرهاد کردم

زهی باغی که من ترتیب کردم
زهی شهری که من بنیاد کردم

جهان داند که تا من شاه اویم
بدادم داد ملک و داد کردم

جهان داند که بیرون از جهانم
تصور بهر استشهاد کردم

چه استادان که من شهمات کردم
چه شاگردان که من استاد کردم

بسا شیران که غریدند بر ما
چو روبه عاجز و منقاد کردم

خمش کن آنک او از صلب عشق است
بسستش اینک من ارشاد کردم

ولیک آن را که طوفان بلا برد
فروشد گرچه من فریاد کردم

مگر از قعر طوفانش برآرم
چنانک نیست را ایجاد کردم

برآمد شمس تبریزی بزد تیغ
زبان از تیغ او پولاد کردم

غلامم خواجه را آزاد کردم
منم کاستاد را استاد کردم

منم آن جان که دی زادم ز عالم
جهان کهنه را بنیاد کردم

منم مومی که دعوی من این است
که من پولاد را پولاد کردم

بسی بی‌دیده را سرمه کشیدم
بسی بی‌عقل را استاد کردم

منم ابر سیه اندر شب غم
که روز عید را دلشاد کردم

عجب خاکم که من از آتش عشق
دماغ چرخ را پرباد کردم

ز شادی دوش آن سلطان نخفته‌ست
که من بنده مر او را یاد کردم

ملامت نیست چون مستم تو کردی
اگر من فاشم و بیداد کردم

خمش کن کآینه زنگار گیرد
چو بر وی دم زدم فریاد کردم

حسودان را ز غم آزاد کردم
دل گله خران را شاد کردم

به بیدادان بدادم داد پنهان
ولی در حق خود بیداد کردم

چو از صبرم همه فریاد کردند
چنان باشد که من فریاد کردم

مرا استاد صبر است و از این رو
خلاف مذهب استاد کردم

جهانی که نشد آباد هرگز
به ویران کردنش آباد کردم

در این تیزاب که چون برگ کاه است
به مشتی گل در او بنیاد کردم

فراموشم مکن یا رب ز رحمت
اگر غیر تو را من یاد کردم

یکی مطرب همی‌خواهم در این دم
که نشناسد ز مستی زیر از بم

حریفی نیز خواهم غمگسار‌ی
ز بی‌خویشی نداند شادی از غم

همه اجزای او مستی گرفته
مبدل گشته از اولاد آدم

مسلمانی منور گشته از وی
مسلم گشته از هستی مسلم

چو با نه کس بیاید بشمری ده
ده تو نه بود از ده یکی کم

خدایا نوبتی مست بفرست
که ما از می دهل کردیم اشکم

دهل کوبان برون آییم از خویش
که ما را عزم ساقی شد مصمم

دهل‌زن گر نباشد عید عید است
جهان پُر عید شد والله اعلم

پراکنده بخواهم گفت امروز
چه گوید مرد درهم جز که درهم

مگر ساقی بینداید دهانم
از آن جام و از آن رطل دمادم

مرادم کیست زین‌ها شمس تبریز
ازیرا شمس آمد جان عالم

همیشه من چنین مجنون نبودم
ز عقل و عافیت بیرون نبودم

چو تو عاقل بدم من نیز روزی
چنین دیوانه و مفتون نبودم

مثال دلبران صیاد بودم
مثال دل میان خون نبودم

در این بودم که این چون است و آن چون
چنین حیران آن بی‌چون نبودم

تو باری عاقلی بنشین بیندیش
کز اول بوده‌ام اکنون نبودم

همی‌جستم فزونی بر همه کس
چو صید عشق روزافزون نبودم

چو دود از حرص بالا می دویدم
به معنی جز سوی هامون نبودم

چو گنج از خاک بیرون اوفتادم
که گنجی بودم و قارون نبودم

ایا یاری که در تو ناپدیدم
تو را شکل عجب در خواب دیدم

چو خاتونان مصر از عشق یوسف
ترنج و دست بیخود می بریدم

کجا آن مه کجا آن چشم دوشین
کجا آن گوش کان‌ها می شنیدم

نه تو پیدا نه من پیدا نه آن دم
نه آن دندان که لب را می گزیدم

منم انبار آکنده ز سودا
کز آن خرمن همه سودا کشیدم

تو آرام دل سوداییانی
تو ذاالنون و جنید و بایزیدم