مولانا

بخش ۶۹ – قول رسول صلی الله علیه و سلم انی لاجد نفس الرحمن من قبل الیمن

گفت زین سو بوی یاری می‌رسد
کاندرین ده شهریاری می‌رسد

بعد چندین سال می‌زاید شهی
می‌زند بر آسمان‌ها خرگهی

رویش از گلزار حق گلگون بود
از من او اندر مقام افزون بود

چیست نامش گفت نامش بوالحسن
حلیه‌اش وا گفت ز ابرو و ذقن

قد او و رنگ او و شکل او
یک به یک واگفت از گیسو و رو

حلیه‌های روح او را هم نمود
از صفات و از طریقه و جا و بود

حلیهٔ تن هم‌چو تن عاریتی‌ست
دل بر آن کم نه که آن یک ساعتی‌ست

حلیهٔ روح طبیعی هم فنا‌ست
حلیهٔ آن جان طلب کان بر سما‌ست

جسم او هم‌چون چراغی بر زمین
نور او بالای سقف هفتمین

آن شعاع آفتاب اندر وثاق
قرص او اندر چهارم چارطاق

نقش گل در زیر بینی بهر لاغ
بوی گل بر سقف و ایوان دماغ

مرد خفته در عدن دیده فرق
عکس آن بر جسم افتاده عرق

پیرهن در مصر رهن یک حریص
پر شده کنعان ز بوی آن قمیص

بر نبشتند آن زمان تاریخ را
از کباب آراستند آن سیخ را

چون رسید آن وقت و آن تاریخ راست
زاده شد آن شاه و نرد ملک باخت

از پس آن سال‌ها آمد پدید
بوالحسن بعد وفات بایزید

جملهٔ خوهای او ز امساک و جود
آن‌چنان آمد که آن شه گفته بود

لوح محفوظ است او را پیشوا
از چه محفوظ است‌؟ محفوظ از خطا

نه نجوم‌ست و نه رمل‌ست و نه خواب
وحی حق والله اعلم بالصواب

از پی روپوش عامه در بیان
وحی دل گویند آن را صوفیان

وحی دل گیرش که منظرگاه اوست
چون خطا باشد‌؟ چو دل آگاه اوست

مؤمنا ینظر به نور الله شدی
از خطا و سهو آمن آمدی

بخش ۷۰ – نقصان اجرای جان و دل صوفی از طعام الله

صوفیی از فقر چون در غم شود
عین فقرش دایه و مطعم شود

زانک جنت از مکاره رسته است
رحم قسم عاجزی اشکسته است

آنک سرها بشکند او از علو
رحم حق و خلق ناید سوی او

این سخن آخر ندارد وان جوان
از کمی اجرای نان شد ناتوان

شاد آن صوفی که رزقش کم شود
آن شبه‌ش دُر گردد و او یم شود

زان جرای خاص هر که آگاه شد
او سزای قرب و اجری‌گاه شد

زان جرای روح چون نقصان شود
جانش از نقصان آن لرزان شود

پس بداند که خطایی رفته است
که سمن‌زار رضا آشفته است

هم‌چنانک آن شخص از نقصان کشت
رقعه سوی صاحب خرمن نبشت

رقعه‌اش بردند پیش میر داد
خواند او رقعه جوابی وا نداد

گفت او را نیست الا درد لوت
پس جواب احمق اولی‌تر سکوت

نیستش درد فراق و وصل هیچ
بند فرعست او نجوید اصل هیچ

احمقست و مردهٔ ما و منی
کز غم فرعش فراغ اصل نی

آسمان‌ها و زمین یک سیب دان
که‌ز درخت قدرت حق شد عیان

تو چو کرمی در میان سیب در
وز درخت و باغبانی بی‌خبر

آن یکی کرمی دگر در سیب هم
لیک جانش از برون صاحب‌علم

جنبش او وا شکافد سیب را
بر نتابد سیب آن آسیب را

بر دریده جنبش او پرده‌ها
صورتش کرمست و معنی اژدها

آتشی که اول ز آهن می‌جهد
او قدم بس سست بیرون می‌نهد

دایه‌اش پنبه‌ست اول لیک اخیر
می‌رساند شعله‌ها او تا اثیر

مرد اول بستهٔ خواب و خورست
آخر الامر از ملایک برترست

در پناه پنبه و کبریتها
شعله و نورش برآید بر سها

عالم تاریک روشن می‌کند
کندهٔ آهن به سوزن می‌کند

گرچه آتش نیز هم جسمانی است
نه ز روحست و نه از روحانی است

جسم را نبود از آن عز بهره‌ای
جسم پیش بحر جان چون قطره‌ای

جسم از جان روزافزون می‌شود
چون رود جان جسم بین چون می‌شود

حد جسمت یک دو گز خود بیش نیست
جان تو تا آسمان جولان‌کنیست

تا به بغداد و سمرقند ای همام
روح را اندر تصور نیم گام

دو درم سنگست پیه چشمتان
نور روحش تا عنان آسمان

نور بی این چشم می‌بیند به خواب
چشم بی‌این نور چه بود جز خراب

جان ز ریش و سبلت تن فارغست
لیک تن بی‌جان بود مردار و پست

بارنامهٔ روح حیوانیست این
پیشتر رو روح انسانی ببین

بگذر از انسان هم و از قال و قیل
تا لب دریای جان جبرئیل

بعد از آنت جان احمد لب گزد
جبرئیل از بیم تو واپس خزد

گوید ار آیم به قدر یک کمان
من به سوی تو بسوزم در زمان

بخش ۷۱ – آشفتن آن غلام از نارسیدن جواب رقعه از قبل پادشاه

این بیابان خود ندارد پا و سر
بی‌جواب نامه خستست آن پسر

کای عجب چونم نداد آن شه جواب
یا خیانت کرد رقعه‌بر ز تاب

رقعه پنهان کرد و ننمود آن به شاه
کو منافق بود و آبی زیر کاه

رقعهٔ دیگر نویسم ز آزمون
دیگری جویم رسول ذو فنون

بر امیر و مطبخی و نامه‌بر
عیب بنهاده ز جهل آن بی‌خبر

هیچ گرد خود نمی‌گردد که من
کژروی کردم چو اندر دین شمن

بخش ۷۲ – کژ وزیدن باد بر سلیمان علیه‌السلام به سبب زلت او

باد بر تخت سلیمان رفت کژ
پس سلیمان گفت بادا کژ مغژ

باد هم گفت ای سیلمان کژ مرو
ور روی کژ از کژم خشمین مشو

این ترازو بهر این بنهاد حق
تا رود انصاف ما را در سبق

از ترازو کم کنی من کم کنم
تا تو با من روشنی من روشنم

هم‌چنین تاج سلیمان میل کرد
روز روشن را برو چون لیل کرد

گفت تاجا کژ مشو بر فرق من
آفتابا کم مشو از شرق من

راست می‌کرد او به دست آن تاج را
باز کژ می‌شد برو تاج ای فتی

هشت بارش راست کرد و گشت کژ
گفت تاجا چیست آخر کژ مغژ

گفت اگر صد ره کنی تو راست من
کژ شوم چون کژ روی ای مؤتمن

پس سلیمان اندرونه راست کرد
دل بر آن شهوت که بودش کرد سرد

بعد از آن تاجش همان دم راست شد
آنچنان که تاج را می‌خواست شد

بعد از آنش کژ همی کرد او به قصد
تاج او می‌گشت تارک‌جو به قصد

هشت کرت کژ بکرد آن مهترش
راست می‌شد تاج بر فرق سرش

تاج ناطق گشت کای شه ناز کن
چون فشاندی پر ز گل پرواز کن

نیست دستوری کزین من بگذرم
پرده‌های غیب این برهم درم

بر دهانم نه تو دست خود ببند
مر دهانم را ز گفت ناپسند

پس ترا هر غم که پیش آید ز درد
بر کسی تهمت منه بر خویش گرد

ظن مبر بر دیگری ای دوستکام
آن مکن که می‌سگالید آن غلام

گاه جنگش با رسول و مطبخی
گاه خشمش با شهنشاه سخی

هم‌چو فرعونی که موسی هشته بود
طفلکان خلق را سر می‌ربود

آن عدو در خانهٔ آن کور دل
او شده اطفال را گردن گسل

تو هم از بیرون بدی با دیگران
واندرون خوش گشته با نفس گران

خود عدوت اوست قندش می‌دهی
وز برون تهمت به هر کس می‌نهی

هم‌چو فرعونی تو کور و کوردل
با عدو خوش بی‌گناهان را مذل

چند فرعونا کشی بی‌جرم را
می‌نوازی مر تن پر غرم را

عقل او بر عقل شاهان می‌فزود
حکم حق بی‌عقل و کورش کرده بود

مهر حق بر چشم و بر گوش خرد
گر فلاطونست حیوانش کند

حکم حق بر لوح می‌آید پدید
آنچنان که حکم غیب بایزید

بخش ۷۳ – شنیدن شیخ ابوالحسن رضی الله عنه خبر دادن ابویزید را و بود او و احوال او

هم‌چنان آمد که او فرموده بود
بوالحَسن از مردمان آن را شنود

که حَسن باشد مرید و امتم
درس گیرد هر صباح از تربتم

گفت من هم نیز خوابش دیده‌ام
وز روان شیخ این بشنیده‌ام

هر صباحی رو نهادی سوی گور
ایستادی تا ضحی اندر حضور

یا مثال شیخ پیشش آمدی
یا که بی‌گفتی شکالش حل شدی

تا یکی روزی بیامد با سعود
گورها را برف نو پوشیده بود

توی بر تو برف‌ها هم‌چون علَم
قُبّه قُبّه دید و شد جانش به غم

بانگش آمد از حظیرهٔ شیخ حیّ
ها اَنَا اَدْعوکَ کی تَسْعیٰ اِلَیّ

هین بیا این سو بر آوازم شتاب
عالم ار برفست روی از من متاب

حال او زان روز شد خوب و بدید
آن عجایب را که اوّل می‌شنید

بخش ۷۴ – رقعهٔ دیگر نوشتن آن غلام پیش شاه چون جواب آن رقعهٔ اوّل نیافت

نامهٔ دیگر نوشت آن بدگمان
پر ز تشنیع و نفیر و پر فغان

که یکی رقعه نبشتم پیش شه
ای عجب آنجا رسید و یافت ره

آن دگر را خواند هم آن خوب‌خد
هم نداد او را جواب و تن بزد

خشک می‌آورد او را شهریار
او مکرّر کرد رقعه پنج بار

گفت حاجب آخر او بندهٔ شماست
گر جوابش بر نویسی هم رواست

از شهی تو چه کم گردد اگر
برغلام و بنده اندازی نظر

گفت این سهلست اما احمقست
مرد احمق زشت و مردود حقست

گرچه آمرزم گناه و زلّتش
هم کند بر من سرایت علّتش

صد کس از گرگین همه گرگین شوند
خاصه این گر خبیث ناپسند

گر کم عقلی مبادا گبر را
شوم او بی‌آب دارد ابر را

نم نبارد ابر از شومی او
شهر شد ویرانه از بومی او

از گر آن احمقان طوفان نوح
کرد ویران عالمی را در فضوح

گفت پیغامبر که احمق هر که هست
او عدُوّ ماست و غول ره‌زنست

هر که او عاقل بود از جان ماست
روح او و ریح او ریحان ماست

عقل دشنامم دهد من راضیم
زانک فیضی دارد از فیاضیم

نبود آن دشنام او بی‌فایده
نبود آن مهمانیش بی‌مایده

احمق ار حلوا نهد اندر لبم
من از آن حلوای او اندر تبم

این یقین دان گر لطیف و روشنی
نیست بوسهٔ کون خر را چاشنی

سبلتت گنده کند بی‌فایده
جامه از دیگش سیه بی‌مایده

مایده عقلست نی نان و شوی
نور عقلست ای پسر جان را غذی

نیست غیر نور آدم را خورش
از جز آن جان نیابد پرورش

زین خورش‌ها اندک اندک باز بر
کین غذای خر بوَد نه آنِ حر

تا غذای اصل را قابل شَوی
لقمه‌های نور را آکل شوی

عکس آن نورست کین نان نان شدست
فیض آن جانست کین جان جان شدست

چون خوری یکبار از ماکول نور
خاک ریزی بر سر نان و تنور

عقل دو عقلست اوّل مکسبی
که در آموزی چو در مکتب صبی

از کتاب و اوستاد و فکر و ذکر
از معانی وز علوم خوب و بکر

عقل تو افزون شود بر دیگران
لیک تو باشی ز حفظ آن گران

لوح حافظ باشی اندر دور و گشت
لوح محفوظ اوست کو زین در گذشت

عقل دیگر بخشش یزدان بوَد
چشمهٔ آن در میان جان بوَد

چون ز سینه آب دانش جوش کرد
نه شود گنده نه دیرینه نه زرد

ور ره نبعش بود بسته چه غم
کو همی‌جوشد ز خانه دم به دم

عقل تحصیلی مثال جویها
کان روَد در خانه‌ای از کویها

راه آبش بسته شد شد بی‌نوا
از درون خویشتن جو چشمه را

بخش ۷۵ – قصهٔ آنک کسی به کسی مشورت می‌کرد گفتش مشورت با دیگری کن کی من عدوی توم

مشورت می‌کرد شخصی با کسی
کز تردد وا رهد وز محبسی

گفت ای خوش‌نام غیر من بجو
ماجرای مشورت با او بگو

من عدوم مر ترا با من مپیچ
نبود از رای عدو پیروز هیچ

رو کسی جو که ترا او هست دوست
دوست بهر دوست لاشک خیرجوست

من عدوم چاره نبود کز منی
کژ روم با تو نمایم دشمنی

حارسی از گرگ جستن شرط نیست
جستن از غیر محل ناجستنیست

من ترا بی‌هیچ شکی دشمنم
من ترا کی ره نمایم ره زنم

هر که باشد همنشین دوستان
هست در گلخن میان بوستان

هر که با دشمن نشیند در زمن
هست او در بوستان در گولخن

دوست را مازار از ما و منت
تا نگردد دوست خصم و دشمنت

خیر کن با خلق بهر ایزدت
یا برای راحت جان خودت

تا هماره دوست بینی در نظر
در دلت ناید ز کین ناخوش صور

چونک کردی دشمنی پرهیز کن
مشورت با یار مهرانگیز کن

گفت می‌دانم ترا ای بوالحسن
که توی دیرینه دشمن‌دار من

لیک مرد عاقلی و معنوی
عقل تو نگذاردت که کژ روی

طبع خواهد تا کشد از خصم کین
عقل بر نفس است بند آهنین

آید و منعش کند وا داردش
عقل چون شحنه‌ست در نیک و بدش

عقل ایمانی چو شحنهٔ عادلست
پاسبان و حاکم شهر دلست

هم‌چو گربه باشد او بیدارهوش
دزد در سوراخ ماند هم‌چو موش

در هر آنجا که برآرد موش دست
نیست گربه یا که نقش گربه است

گربهٔ چه شیر شیرافکن بود
عقل ایمانی که اندر تن بود

غرهٔ او حاکم درندگان
نعرهٔ او مانع چرندگان

شهر پر دزدست و پر جامه‌کنی
خواه شحنه باش گو و خواه نی

بخش ۷۶ – امیر کردن رسول علیه‌السلام جوان هذیلی را بر سریه‌ای کی در آن پیران و جنگ آزمودگان بودند

یک سریه می‌فرستادش رسول
بهر جنگ کافر و دفع فضول

یک جوانی را گزید او از هذیل
میر لشکر کردش و سالار خیل

اصل لشکر بی‌گمان سرور بود
قوم بی‌سرور تن بی‌سر بود

این همه که مرده و پژمرده‌ای
زان بود که ترک سرور کرده‌ای

از کسل وز بخل وز ما و منی
می‌کشی سر خویش را سر می‌کنی

هم‌چو استوری که بگریزد ز بار
او سر خود گیرد اندر کوهسار

صاحبش در پی دوان کای خیره سر
هر طرف گرگیست اندر قصد خر

گر ز چشمم این زمان غایب شوی
پیشت آید هر طرف گرگ قوی

استخوانت را بخاید چون شکر
که نبینی زندگانی را دگر

آن مگیر آخر بمانی از علف
آتش از بی‌هیزمی گردد تلف

هین بمگریز از تصرف کردنم
وز گرانی بار که جانت منم

تو ستوری هم که نفست غالبست
حکم غالب را بود ای خودپرست

خر نخواندت اسپ خواندت ذوالجلال
اسپ تازی را عرب گوید تعال

میر آخر بود حق را مصطفی
بهر استوران نفس پر جفا

قل تعالوا گفت از جذب کرم
تا ریاضتتان دهم من رایضم

نفسها را تا مروض کرده‌ام
زین ستوران بس لگدها خورده‌ام

هر کجا باشد ریاضت‌باره‌ای
از لگدهااش نباشد چاره‌ای

لاجرم اغلب بلا بر انبیاست
که ریاضت دادن خامان بلاست

سکسکانید از دمم یرغا روید
تا یواش و مرکب سلطان شوید

قل تعالوا قل تعالو گفت رب
ای ستوران رمیده از ادب

گر نیایند ای نبی غمگین مشو
زان دو بی‌تمکین تو پر از کین مشو

گوش بعضی زین تعالواها کرست
هر ستوری را صطبلی دیگرست

منهزم گردند بعضی زین ندا
هست هر اسپی طویلهٔ او جدا

منقبض گردند بعضی زین قصص
زانک هر مرغی جدا دارد قفس

خود ملایک نیز ناهمتا بدند
زین سبب بر آسمان صف صف شدند

کودکان گرچه به یک مکتب درند
در سبق هر یک ز یک بالاترند

مشرقی و مغربی را حسهاست
منصب دیدار حس چشم‌راست

صد هزاران گوشها گر صف زنند
جمله محتاجان چشم روشن‌اند

باز صف گوشها را منصبی
در سماع جان و اخبار و نبی

صد هزاران چشم را آن راه نیست
هیچ چشمی از سماع آگاه نیست

هم‌چنین هر حس یک یک می‌شمر
هر یکی معزول از آن کار دگر

پنج حس ظاهر و پنج اندرون
ده صف‌اند اندر قیام الصافون

هر کسی کو از صف دین سرکشست
می‌رود سوی صفی کان واپسست

تو ز گفتار تعالوا کم مکن
کیمیای بس شگرفست این سخن

گر مسی گردد ز گفتارت نفیر
کیمیا را هیچ از وی وا مگیر

این زمان گر بست نفس ساحرش
گفت تو سودش کند در آخرش

قل تعالوا قل تعالوا ای غلام
هین که ان الله یدعوا للسلام

خواجه باز آ از منی و از سری
سروری جو کم طلب کن سروری

بخش ۷۷ – اعتراض کردن معترضی بر رسول علیه‌السلام بر امیر کردن آن هذیلی

چون پیمبر سروری کرد از هذیل
از برای لشکر منصور خیل

بوالفضولی از حسد طاقت نداشت
اعتراض و لانسلم بر فراشت

خلق را بنگر که چون ظلمانی‌اند
در متاع فانیی چون فانی‌اند

از تکبر جمله اندر تفرقه
مرده از جان زنده‌اند از مخرقه

این عجب که جان به زندان اندرست
وانگهی مفتاح زندانش به دست

پای تا سر غرق سرگین آن جوان
می‌زند بر دامنش جوی روان

دایما پهلو به پهلو بی‌قرار
پهلوی آرامگاه و پشت‌دار

نور پنهانست و جست و جو گواه
کز گزافه دل نمی‌جوید پناه

گر نبودی حبس دنیا را مناص
نه بدی وحشت نه دل جستی خلاص

وحشتت هم‌چون موکل می‌کشد
که بجو ای ضال منهاج رشد

هست منهاج و نهان در مکمنست
یافتش رهن گزافه جستنست

تفرقه‌جویان جمع اندر کمین
تو درین طالب رخ مطلوب بین

مردگان باغ برجسته ز بن
کان دهندهٔ زندگی را فهم کن

چشم این زندانیان هر دم به در
کی بدی گر نیستی کس مژده‌ور

صد هزار آلودگان آب‌جو
کی بدندی گر نبودی آب جو

بر زمین پهلوت را آرام نیست
دان که در خانه لحاف و بستریست

بی‌مقرگاهی نباشد بی‌قرار
بی‌خمار اشکن نباشد این خمار

گفت نه نه یا رسول الله مکن
سرور لشکر مگر شیخ کهن

یا رسول الله جوان ار شیرزاد
غیر مرد پیر سر لشکر مباد

هم تو گفتستی و گفت تو گوا
پیر باید پیر باید پیشوا

یا رسول‌الله درین لشکر نگر
هست چندین پیر و از وی پیشتر

زین درخت آن برگ زردش را مبین
سیبهای پختهٔ او را بچین

برگهای زرد او خود کی تهیست
این نشان پختگی و کاملیست

برگ زرد ریش و آن موی سپید
بهر عقل پخته می‌آرد نوید

برگهای نو رسیدهٔ سبزفام
شد نشان آنک آن میوه‌ست خام

برگ بی‌برگی نشان عارفیست
زردی زر سرخ رویی صارفیست

آنک او گل عارضست ار نو خطست
او به مکتب گاه مخبر نوخطست

حرفهای خط او کژمژ بود
مزمن عقلست اگر تن می‌دود

پای پیر از سرعت ار چه باز ماند
یافت عقل او دو پر بر اوج راند

گر مثل خواهی به جعفر در نگر
داد حق بر جای دست و پاش پر

بگذر از زر کین سخت شد محتجب
هم‌چو سیماب این دلم شد مضطرب

ز اندرونم صدخموش خوش‌نفس
دست بر لب می‌زند یعنی که بس

خامشی بحرست و گفتن هم‌چو جو
بحر می‌جوید ترا جو را مجو

از اشارتهای دریا سر متاب
ختم کن والله اعلم بالصواب

هم‌چنین پیوسته کرد آن بی‌ادب
پیش پیغامبر سخن زان سرد لب

دست می‌دادش سخن او بی‌خبر
که خبر هرزه بود پیش نظر

این خبرها از نظر خود نایبست
بهر حاضر نیست بهر غایبست

هر که او اندر نظر موصول شد
این خبرها پیش او معزول شد

چونک با معشوق گشتی همنشین
دفع کن دلالگان را بعد ازین

هر که از طفلی گذشت و مرد شد
نامه و دلاله بر وی سرد شد

نامه خواند از پی تعلیم را
حرف گوید از پی تفهیم را

پیش بینایان خبر گفتن خطاست
کان دلیل غفلت و نقصان ماست

پیش بینا شد خموشی نفع تو
بهر این آمد خطاب انصتوا

گر بفرماید بگو بر گوی خوش
لیک اندک گو دراز اندر مکش

ور بفرماید که اندر کش دراز
هم‌چنان شرمین بگو با امر ساز

همچنین که من درین زیبا فسون
با ضیاء الحق حُسام‌الدین کنون

چونک کوته می‌کنم من از رَشَد
او به صد نوعم بگفتن می‌کشد

ای حسام‌الدین ضیاء ذوالجلال
چونک می‌بینی چه می‌جویی مقال

این مگر باشد ز حُبِّ مُشتَهَی
اِسقِنِی خَمراً و قُل لِی انَّها

بر دهان تست این دم جام او
گوش می‌گوید که قسم گوش کو

قسم تو گرمیست نک گرمی و مست
گفت حرص من ازین افزون‌ترست

بخش ۷۸ – جواب گفتن مصطفی علیه‌السلام اعتراض کننده را

در حضور مصطفای قندخو
چون ز حد برد آن عرب از گفت و گو

آن شه والنجم و سلطان عبس
لب گزید آن سرد دم را گفت بس

دست می‌زد بهر منعش بر دهان
چند گویی پیش دانای نهان

پیش بینا برده‌ای سرگین خشک
که بخر این را به جای ناف مشک

بعر را ای گنده‌مغز گنده‌مخ
زیر بینی بنهی و گویی که اخ

اخ اخی برداشتی ای گیج گاج
تا که کالای بدت یابد رواج

تا فریبی آن مشام پاک را
آن چریدهٔ گلشن افلاک را

حلم او خود را اگر چه گول ساخت
خویشتن را اندکی باید شناخت

دیگ را گر باز ماند امشب دهن
گربه را هم شرم باید داشتن

خویشتن گر خفته کرد آن خوب فر
سخت بیدارست دستارش مبر

چند گویی ای لجوج بی‌صفا
این فسون دیو پیش مصطفی

صد هزاران حلم دارند این گروه
هر یکی حلمی از آنها صد چو کوه

حلمشان بیدار را ابله کند
زیرک صد چشم را گمره کند

حلمشان هم‌چون شراب خوب نغز
نغز نغزک بر رود بالای مغز

مست را بین زان شراب پرشگفت
هم‌چو فرزین مست کژ رفتن گرفت

مرد برنا زان شراب زودگیر
در میان راه می‌افتد چو پیر

خاصه این باده که از خم بلی است
نه میی که مستی او یکشبیست

آنک آن اصحاب کهف از نقل و نقل
سیصد و نه سال گم کردند عقل

زان زنان مصر جامی خورده‌اند
دستها را شرحه شرحه کرده‌اند

ساحران هم سکر موسی داشتند
دار را دلدار می‌انگاشتند

جعفر طیار زان می بود مست
زان گرو می‌کرد بی‌خود پا و دست